کینوا، معروف به خاویار گیاهی از آن دست غلاتی محسوب میشود که خواص حیرت انگیزی داشته اما کمتر کسی از آن مطلع است.
کینوا، معروف به خاویار گیاهی هم از این دست غلات محسوب میشود و به نوعی میتوان گفت؛ با وجود دارا بودن خواص فراون مورد کم لطفی قرار گرفته است.
کینوا غلهای است که آن را بهخاطر دانههای خوراکی اش کشت میکنند.
در واقع کینوا غلهی واقعی نیست، بلکه شبهغله است.
به عبارت دیگر، کینوا اساسا دانه است، اما شبیه غلات آماده و مصرف میشود؛ در گذشته، در امپراتوری اینکا (یک امپراتوری از سرخپوستان آمریکای جنوبی)، کینوا محصول خیلی مهمی بود.
کینوا به خاطر خواص مختلف، ازجمله داشتن پروتئین، فیبر، و ویتامینها و مواد معدنی فراوان، در میان افراد سالمخوار محبوب شده است.
همچنین سرشار از منیزیم، آهن، ویتامینهای گروه ب، کلسیم، پتاسیم، فسفر، ویتامینای و آنتیاکسیدانهای گوناگون است.
همچنین گلوتن ندارد و برای افرادی که رژیم بدون گلوتن دارند توصیه میشود.
یک بار که آن را امتحان کنید و متوجه خواص آن شوید دیگر آن را از رژیم غذاییتان حذف نمیکنید.
امروزه میتوانید کینوا و محصولات تهیهشده از آن را در تمام دنیا مخصوصا در فروشگاهها و رستورانهایی که غذای سالم عرضه میکنند، پیدا کنید.
این دانه خوراکی در میان افرادی که به تغذیه سالم اهمیت میدهند، بسیار محبوب شده است.
دانشمندان ناسا روی این محصول بهعنوان محصولی مناسب برای کاشت در فضا کار کردهاند؛ این تصمیم بیشتر بهخاطر مواد مغذی بالا و استفاده و کاشت آسان آن بوده است.
بهخاطر مواد مغذی بالا و توانایی کینوا برای ایجاد امنیت غذایی در سرتاسر دنیا، سازمان ملل سال ۲۰۱۳ را «سال بینالمللی کینوا» نامگذاری کرد.
سه نوع اصلی کینوا وجود دارد:
کینوای سفید
کینوای قرمز
کینوای سیاه
کینوا سفید، قرمز و سیاه چه تفاوتی با هم دارند
کینوا سفید که کمی به زرد متمایل است را به نام کینوا طلایی هم میشناسند.
این دانهها ظریفتر و سبکتر از بقیه رنگها هستند و بعد از پخت نرمتر میشوند.
کینوا قرمز بعد از پخت به رنگ قهوهای دیده میشود و کمی شیرینتر است.
این دانههای قرمز که بعد از پخت بافت خود را بیشتر حفظ میکند، برای تهیه سالاد مناسبتر هستند.
کینوا سیاه هم از دانههای سفید شیرینتر است و بعد از پخت هم به همین رنگ دیده میشود.
کینوا بسیار مغذی است
۱۸۵ گرم کینوا (خام یا پخته)، محتوی مواد مغذی زیر است:
کینوا از نظر ژنتیکی دستکاری نشده و بهصورت طبیعی بدون گلوتن است؛ این غله را معمولا بهصورت ارگانیک میکارند؛ کینوا واقعا غله نیست ولی غذای غلهای کاملی محسوب میشود.
- پروتئین: ۸ گرم
- فیبر: ۵ گرم
- منگنز: ۵۸٪ مقدار روزانهی توصیه شده
- منیزیم: ۳۰٪ مقدار روزانهی توصیه شده
- فسفر: ۲۸٪ مقدار روزانهی توصیه شده
- فولات: ۱۹٪ مقدار روزانهی توصیه شده
- مس: ۱۸٪ مقدار روزانهی توصیه شده
- آهن: ۱۵٪ مقدار روزانهی توصیه شده
- روی: ۱۳٪ مقدار روزانهی توصیه شده
- پتاسیم: ۹٪ مقدار روزانهی توصیه شده
- بیش از ۱۰٪ مقدار روزانهی توصیه شده ویتامین ب۱، ب۲، و ب۶
- مقادیر اندکی کلسیم، ویتامین ای، و ب۳ (نیاسین)
تمام این مواد مغذی حاصل تنها ۲۲۲ کالری، ۳۹ گرم کربوهیدرات و ۴ گرم چربی است. همچنین حاوی مقدار کمی اسیدهای چرب امگا۳ نیز هست.
کینوا یک پروتئین کامل:
کینوا برای اینکه تنها گیاهی است که میتواند پروتئین کامل بدن را تامین کند و تمامی آمینواسیدهای مورد نیاز برای حفظ تعادل سلامتی بدن را فراهم آورد بسیار مشهور است.
آمینواسیدهای ضروری یکی از مواردی است که بدن نمیتواند خود آن را تولید کند و پروتئین کامل حاوی تمامی این آمینو اسیدهای ضروری است.
بر اساس موسسه ملی سلامت ۹ آمینو اسید ضروری وجود دارد که شامل هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، لیزین، متیونین، فنیل آلانین، ترئونین، تریپتوفان و والین است و بر خلاف سایر غلات، کینوا منبع خوبی از لیزین محسوب می شود.
کینوا و سایر غلات سبوسدار همچنین حاوی ۲۵ درصد پروتئین بیشتری نسبت به غلات تصفیه شده هستند.
خواص کینوا برای پوست و مو
درمان لکه های پوستی
کینوا غنی از ویتامین های گروه B می باشد که به کاهش ملانین پوست کمک کرده و باعث درمان لکه های تیره پوست می شود.
آکنه و جوش صورت
مقادیر بالای ویتامین B3 موجود در کینوا به دلیل خواص ضد التهابی که دارد به درمان آکنه و جوش صورت کمک کرده و قرمزی و التهاب ناشی از جوش را درمان می کند.
جوان سازی چوست صورت
مقادیر بالای ویتامین A و آنتی اکسیدان های موجود در کینوا با افزایش الاستیسیته ی پوست، به کاهش چین و چروک و جوان سازی پوست صورت کمک می کنند.
ماسک ضد چروک کینوا
¼ فنجان کینوا را در دو فنجان شیر سویا بپزید. کینوا پخته شده را با ۳ قاشق چای خوری ماست، ۲ زرده تخم مرغ و ۲ قطره روغن زیتون ترکیب کنید و بر روی صورت و گردن بمالید، بگذارید ۲۰ دقیقه بماند و سپس با آب گرم خوب بشویید.
تقویت و افزایش رشد مو
پروتئین و ویتامین E موجود در کینوا به تقویت فولیکو های مو کمک کرده و باعث افزایش رشد موی سر می شود.
درمان شوره سر
کینوا حاوی مقادیر بالای مواد معدنی مهم مانند کلسیم، آهن و فسفر است که رطوبت را در پوست سر حفظ کرده و شوره را درمان می کند.
ماسک ضد شوره سر
یک فنجان کینوا پخته و له شده را بر روی پوست سر و مو ها بمالید، بگذارید ۱۵ دقیقه بماند و سپس با آب گرم و شامپو بشویید.
خواص دارویی و درمان کینوا برای بدن
نوزادان و کودکان
مقادیر بالای ویتامین ها به ویژه ویتامین های B موجود در کینوا باعث افزایش انرژی نوزادان و کودکان می شود.
مقادیر بالای مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، پتاسیم، سدیم، منیزیم، روی و فسفر موجود در کینوا به بهبود رشد نوزادان و کودکان کمک می کند.
فیبر موجود در کینوا به بهبود هضم غذا کمک کرده و یبوست در نوزادان و کودکان را درمان می کند.
کربوهیدرات موجود در کینوا باعث افزایش انرژی بدن و بهبود یادگیری در نوزادان و کودکان می شود.
شما می توانید کینوا را بعد از سن ۸ ماهگی به رژیم غذایی نوزاد خود اضافه کنید.
جنین و زنان باردار
ویتامین های B به ویژه فولات موجود در کینوا خطر ابتلا به نقایص عصبی جنین در دوران بارداری را کاهش می دهد.
مقادیر بالای فیبر موجود در کینوا به پیشگیری و درمان یبوست در زنان باردار کمک می کند.
منیزیم و پتاسیم موجود در کینوا باعث کاهش فشار خون بالا در دوران بارداری می شود.
بدنسازی
کینوا حاوی مقادیر بالای اسید های آمینه های ضروری و پروتئین است و به همین دلیل یکی از بهترین مواد غذایی برای ورزشکاران و بدنسازان محسوب می شود.
مقادیر بالای کربوهیدرات موجود در کینوا انرژی لازم برای تمرینات بدنسازی را فراهم کرده و عضله سازی را بهبود می بخشد.
دیابت و قند خون
کینوا یک دانه کامل است و دانه های کامل برای دیابت بسیار عالی هستند؛ کینوا به دلیل مقادیر بالای فیبر که دارد به کنترل سطح قند خون در بدن کمک می کند.
تحقیقات نشان می دهد که کینوا به دلیل شاخص گلیسمی پایین و کربوهیدرات های پیچیده و پروتئین بالایی که دارد، می تواند باعث کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ شود.
لاغری و کاهش وزن
مقادیر بالای فیبر موجود در کینوا به کاهش اشتها کمک کرده و با جلوگیری از پرخوری باعث لاغری و کاهش وزن افراد می شود.
کینوا حاوی مقادیر بالای پروتئین است که باعث کاهش اشتها و افزایش متابولیسم بدن شذده و به این ترتیب به کاهش وزن کمک می کند.
فشار خون
منیزیوم و پتاسیم موجود در کینوا به استرس رگ های خونی را کم کرده و باعث کاهش فشار خون بالا می شوند.
کلسترول خون و قلب
مقادیر بالای فیبر موجود در کینوا به کاهش کلسترول خون بالا کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی و آترواسکلروزیس ا کاهش می دهد.
کینوا حاوی اسیدهای چربی از جمله آلفا لینولئیک اسید و اولئیک اسید است که برای سلامت قلب مفید هستند.
پوکی استخوان
مقادیر بالای منیزیم موجود در کینوا، نقش مهمی در تشکیل استخوان ها دارد. علاوه بر این منگنر موجود در کینوا هم خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می دهد.
ضد التهاب طبیعی
مقادیر بالای ویتامین های گروه B و ساپونین موجود در کینوا دارای خواص ضد التهابی طبیعی هستند و به درمان بیماری های التهابی مانند میگرن، آسم، آرتروز و روماتیسم کمک می کنند.
سرطان
تحقیقات نشان داده که آنتی اکسیدان های موجود در کینوا با کاهش رادیکال های آزاد بدن، خطر ابتلا به انواع سرطان را کاهش می دهند.
مطالعات در دانشگاه هاروارد نشان داده که مصرف روزانه کینوا خطر مرگ زودرس در اثر ابتلا به سرطان و تومور را کاهش می دهد.
درمان کم خونی
کینوا مقادیر بالای آهن دارد که با افزایش گلبول های قرمز خون به درمان کم خونی یا آنمی کمک می کند. همچنین ریبوفلاوین موجود در کینوا برای تولید هموگلوبین که بخشی از گلبول های قرمز خون می باشد، ضروری است.
معده و دستگاه گوارش
گلوتامیک موجود در آن به سلامت معده کمک می کند، مقادیر بالای فیبر موجود در کینوا به بهبود هضم غذا کمک کرده و باعث سلامت دستگاه گوارش می شود.
یبوست
فیبر موجود در کینوا به بهبود جذب مواد مغدی از روده کوچک کمک کرده و با بهبود حرکات روده باعث پیشگیری و درمان یبوست می شود.
سلیاک
کینوا گلوتن ندارد به همین دلیل به عنوان یکی از بهترین منابع غذایی برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک شناخته می شود.
منبع طبیعی پروتئین
کینوا حاوی مقادیر بالای اسید های آمینه های ضروری و پروتئین بوده و به عنوان یکی از بهترین غنی ترین منابع پروتئین برای گیاهخواران و افراد و گن محسوب می شود.
عوارض و مضرات کینوا
اسهال
زیاده روی در مصرف کینوا به دلیل مقادیر بالای فیبر که دارد ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در دستگاه گوارش از جمله گاز، نفخ معده و اسهال شود.
سنگ کلیه
کینوا مقادیر بالای اگزالیک اسید دارد و زیاده روی در مصرف آن می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد.
طبع کینوا
کینوا سرشار از آنتی اکسیدان ها، ویتامین A، ویتامین B3، فولات، پتاسیم، منیزیم، منگنز، فسفر، آهن، مس، روی، ساپونین، پروتئین و فیبر می باشد.
کینوا به انگلیسی Quinoa حدود ۴۰۰۰ سال پیش در کوه های آند و در کشور های پرو، بولیوی و شیلی کشت شده است.
نحوه مصرف کینوا
کینوا پخته شده را می توان برای تهیه سوپ کینوا، ماکارونی و پاستا، سالاد کینوا، کتلت کینوا و همبرگر گیاهی با کینوا استفاده کرد.
آرد کینوا را برای تهیه نان، کوکی ها، بیسکویت ها و کیک ها استفاده می کنند.
برگ های تازه کینوا را به عنوان سبزی برای تهیه سالاد و سوپ استفاده می کنند.
طریقه پخت کینوا
کینوا را به راحتی مانند برنج می پزند؛ برای طبخ کینوا یک فنجان کینوا خام را با دو فنجان آب در یک قابلمه بریزید و بگذارید ۲۰ دقیقه بجوشد تا پخته شود. دانه های کینوا هنگامی که پخته شوند، شفاف می شوند.
اگر دوست داشته باشید که مزه ی کینوا بهتر شود می توانید، پس از پخته شدن و آبکش کردن به مدت ۵ دقیقه درون یک تابه با دمای پایین تفت دهید.
شرایط نگهداری کینوا
دانه های کینوا را می توان در یک جعبه ی و در یک جای خشک و خنک به مدت یک سال نگهداری کرد. شما می توانید کینوا را به مدت ۲ سال در یخچال ذخیره کنید.
بد نیست بدانید که نباید کینوا پخته را بیش از ۲ ساعت در دمای اتاق بگذارید.