معرفي آويشن

آويشن گياهي است با نام علمي (Thymes) و به خانواده نعناعيان تعلق دارد. منشأ پيدايش اين گياه حوزه درياي مديترانه است. آويشن گياهي مقاوم، بوته‌اي و چندساله است که با گل‌هایی به رنگ صورتي و بنفش در طبيعت ديده ميشود و زنبورهاي عسل را مجذوب خود ميکند.

آويشن برگهايي کوچک با کرکهاي ريزي، ميوههايي بسيار کوچک و به رنگ قهوهاي تيره که درون آن ۴ دانه وجود دارد. برگهاي لوزي شکل آويشن به صورت متقابل بر روي ساقه هاي آن قرار گرفته اند.

اين گياه، بويي مطبوع و طعمي تيز دارد که از قديم هم به عنوان دارو و هم براي معطر کردن غذا، خوشبو کردن بدن، دهان، پاها و… از آويشن استفاده ميشده است. مصريان نيز اجساد خود را با آن موميايي ميکردند. امروزه نيز آويشن را به عنوان گياهي معطر مي شناسند.

عطر اين گياه به قدري مشامه نواز است که از آن در صنايع آرايشي و بهداشتي در تهيه کرم، لوسيون، دهان‌شويه، خميردندان، عطر و… استفاده مي کنند.  در اسناد علمي اين گياه با عناويني مختلف به چشم مي خورد.

در کتب طب سنتي اين گياه به نام هاي حاشا، اوشن و صعترالحمير ديده مي شود. در مناطق مختلف کشور اين گياه به نام هاي گوناگون خوانده مي شود.

براي مثال در زبان کردي جعتري، آنخ، آزوه و يا هه زوه؛ در زبان گيلکي به «پلنگ مشک»، در زبان ترکي کهليک اوتو، کهليک اوتي و يا کاکله اوتي و در زبان لري «اوشوم» ناميده مي شود. مناطق ديگر ايران نيز آن را با نام هاي صعتر، زعتر، اوشن، اشمه کوهي، سي سنبر و يا سوسنبر بيان مي کنند.

مواد مغذي آويشن

آويشن سرشار از ويتامين هاي مفيد مانند C  و A و منبعي غني از پتاسيم، آهن، کلسيم، منگنز، منيزيم و سلنيوم است. همچنين آنتي اکسيدان هاي قدرتمندي به نام هاي لوتئين، زاکستين و تيمونين را در خود دارد که آن را تبديل به سپري در برابر بيماري ها کرده است.

در بين ترکيبات آويشن، دو ماده ارزشمند به نام «تيمول » و «کارواکرول» به چشم مي خورد که باعث ايجاد خواص دارويي آويشن شده است. تيمول داراي خاصيت ضدباکتريايي و ضدقارچي است و با اين خاصيت مي تواند موجودات ريز و مضر موجود در بدن را نابود کند.

خواص دارويي آويشن در هر زمان مورد استفاده مردم آن دوران قرار مي گيرد. در زمان هاي گذشته که علم پزشکي پيشرفت چنداني نداشت و دارويي براي درمان عفونت هاي بدن موجود نبود؛ از آويشن براي درمان عفونت-ها استفاده مي کردند. امروزه نيز خواص گياه آويشن بر کسي پوشيده نيست.

خواص آويشن

خواص گياه آويشن بيشمار است به صورتي که از اين گياه معطر براي بهبود انواع بيماري ها مي توانيد بهره ببريد. امروزه زيبايي در بين مردم محبوبيت بيشتري پيدا کرده است. آويشن نيز يکي از گياهاني است که ايجاد کننده زيبايي است. در کنار درمان بيماري هاي مختلف توسط آويشن مي توان از آن براي سلامت پوست و مو و تناسب اندام استفاده کرد.

•    خواص آويشن براي مو

خواص آويشن براي مو غير قابل شمارش و غير قابل انکار است. روغن آويشن باعث مي شود که مشکلات مربوط به مو کاهش يابد به علت اينکه آويشن داراي مواد مغذي فراواني است که در تقويت و تحريک فوليکول هاي مو نقش دارند. در اين صورت موهاي سر رشد مي کنند و از ريزش آن ها کاسته مي شود.

خواص آويشن براي مو به اينجا ختم نمي شود. فوايد آويشن به رفع شوره سر نيز کمک مي کند. آويشن با خاصيت ضدباکتريايي باعث نابودي باکتري هاي پوست سر شده و در اين صورت از شوره سر نيز خلاصي مي يابيد.

•    خواص آويشن براي پوست

طبق تحقيقات صورت گرفته بر روي آويشن مشخص شده است که اين گياه تأثير مثبتي بر روي بهبود آکنه و جوش دارد. باکتري به نام پروپيوني باکتريوم مولد بيماري هاي پوستي است و باعث ايجاد عفونت بر روي پوست مي شود.

آويشن با دارا بودن خاصيت ضد باکتريايي مي تواند اين باکتري هاي مضر را به نابودي بکشاند و براي پوست همچون يک آنتي باکتريال عمل کند. مي توانيد آن را به صورت کرم هاي گياهي، روغن آويشن، بخور آويشن، حمام آويشن و يا روش هاي خوراکي مانند چاي آويشن، دمنوش آويشن و يا عرق آويشن مورد مصرف قرار دهيد و با گذشت زمان تأثير فوق العاده آن را بر روي پوست خود ببينيد.

•    خواص آويشن براي لاغري

آويشن شامل آن دسته از گياهان دارويي است که بر روي لاغري تأثيرگذار است. در طب سنتي براي لاغري از دمنوش هايي با طبيعت گرم و خشک استفاده مي شود. آويشن با طبع گرم خود مي تواند سبب کاهش وزن و افزايش سوخت و ساز بدن شود. اگر مي خواهيد از خواص آويشن براي لاغري بهره مند شويد بايد يک ليوان روز و يک ليوان شب از آن ميل کنيد تا علاوه بر استفاده از خواص آويشن براي لاغري، استرس روزمره را از خود دور کنيد و در شب خوابي آسوده داشته باشيد.

علاوه بر موارد ذکر شده و فوايد آويشن براي سلامت پوست و مو و لاغري، آويشن درمان کننده بسياري از بيماري هاي زير است و يا اينکه از بروز آن ها جلوگيري مي کند:

•    درمان مشکلات گوارشي با آويشن: آويشن مي تواند با ترکيبات مفيد خود مشکلات گوارشي را رفع کند. با مصرف آويشن هضم غذا به راحتي صورت مي گيرد و شکم درد، نفخ و درد معده رخ نخواهد داد.

•    درمان مشکلات تنفسي با آويشن: آويشن يک راه مؤثر براي درمان بيماري هاي تنفسي مانند سرفه، گلو درد، تنگي نفس، برونشيت و … است. مصرف منظم آويشن به علت خواص آنتي بيوتيک و آنتي سپتيک مي تواند کمک شاياني به بهبود اختلالات تنفسي در بدن ما کند.

•    کاهش مشکلات استخوان و عضلات با آويشن: آويشن منبعي غني از پتاسيم، آهن، کلسيم و منگنز است. اين مواد مغذي تأثير زيادي بر روي سلامت استخوان هاي بدن دارد و مانع از مشکلات پوکي استخوان و درد مفاصل مي شود. آويشن براي گرفتگي عضلات و اسپاسم ها نيز درمان است.

•    درمان مشکلات قلبي و عروقي با آويشن: آويشن باعث تنظيم تپش قلب و باعث بهبود سلامت قلب مي شود. همچنين قند خون، فشار خون و چربي خون را که مهم ترين دلايل ايجاد بيماري هاي قلبي هستند را کنترل مي کند. 

•    درمان خستگي، استرس و بيماري هاي عصبي با آويشن: آويشن داراي خاصيت آرام بخشي است به همين دليل مي توانيد در روزهاي پر تنش و خسته کننده يک فنجان دمنوش آويشن ميل کنيد تا استرس را از خود دور کرده و باعث بهبود خلق و خوي خود شويد. همچنين با مصرف يک ليوان چاي آويشن در شب، خواب خوبي به شما مي بخشد.

•    مرگ سلول هاي سرطاني با آويشن: تحقيقات نشان داده است که آويشن داراي خاصيت آنتي اکسيداني است و با اين خاصيت شگفت انگيز مي تواند باعث از بين رفتن سلول هاي سرطاني و در نهايت کنترل بيماري سرطان شود. با مصرف منظم آويشن مي توانيد خود را در برابر ابتلا به بيماري هايي همچون سرطان بيمه کنيد.

خواص اين داروي شفادهنده يا به عبارتي فوايد آويشن در بالا بيان شد و اين مطالب موجب شد که شما به مصرف اين گياه دارويي ترغيب شويد اما بهتر است بدانيد که آويشن نيز همچون ديگر گياهان دارويي به صورت هاي مختلفي مورد استفاده قرار مي گيرد و روش هاي استفاده از اين گياه متفاوت است.

برخي مصارف اين گياهان دارويي به صورت خوراکي و برخي ديگر غيرخوراکي هستند. مي توان از آويشن نيز به صورت ادويه آويشن، دمنوش آويشن، چاي آويشن، عرق آويشن و روغن آويشن استفاده کرد. برخي افراد نيز با آن حمام آويشن روبه راه کرده و حمام  درماني مي کنند. در زير به برخي از روش هاي مصرف آويشن اشاره شده است:

ادويه آويشن

ادويه هاي زيادي در آشپزخانه ما وجود دارند که در ايجاد طعم و مزه ي دلچسب غذا دخيل هستند. آويشن گياه معجزه گري است که در هر آشپزخانه اي وجود دارد و با خشک کردن برگ هاي آويشن و آسياب کردن آن ادويه  آويشن به دست مي آيد که مي توانيد از آن به عنوان طعم دهنده در پخت و پز خود استفاده کنيد چون طعم و بوي خوبي به غذاي شما مي دهد و در کنار آن خواص بسيار زيادي نيز دارد. 

حمام آويشن

درمان گران طب سنتي براي بهبود و يا پيشگيري از بيماري ها استفاده از حمام درماني يا همان حمام هاي گياهي را پيشنهاد مي کنند. حمام آويشن يکي از انواع حمام درماني است که براي مشکلات تنفسي کاربرد دارد. استحمام با اين گياه باعث تقويت ريه ها مي شود و از ابتلا به تنگي نفس و سرفه هاي مزمن پيشگيري مي کند. برخي خانم ها نيز براي شفافيت پوست و رفع جوش و آکنه هاي پوستي از حمام آويشن را به عنوان يک روش درماني انتخاب مي کنند.

آويشن دردهاي عضلاني را نيز بهبود مي بخشد پس در حمام آويشن نشسته و عضلات خود را ماساژ دهيد.  براي تهيه حمام آويشن بايد نصف ليوان عصاره آويشن را درون وان حمام ريخته و حدود يک ساعت در آن دراز بکشيد. اگر عصاره آويشن در دسترس نيست مي توانيد حدود ۵۰ گرم آويشن را با آب بجوشانيد و سپس آن را صاف کرده و به آب درون وان اضافه کنيد.

روغن آويشن

استفاده از روغن هاي گياهي و آروماتراپي بسيار اهميت دارد. روغن آويشن شامل ۲۰ تا ۵۰ درصد تيمول (ماده مفيد موجود در آويشن) است. روغن آويشن به عنوان يکي از روغن هاي گياهي پرفايده در درمان مشکلات سلامتي مانند آسم، سرفه، معده درد، روماتيسم هاي مفصلي، عفونت هاي ادراري، بيماري هاي قلبي، ميگرن و سردرد مؤثر است. 

 طريقه مصرف روغن آويشن با توجه به نوع مشکل شما متفاوت است. براي درمان مشکلات پوستي مي توانيد چند قطره از روغن را بر روي پوست خود بماليد و براي بيماري هايي مانند گلو درد يا سوزش معده آن را به يک ليوان آب بيافزاييد و ميل کنيد. برخي ديگر اين روغن را تبديل به قرص  کرده و آن را مورد مصرف قرار مي دهند.

دمنوش آويشن و چاي آويشن

از گياه آويشن به صورت دمنوش نيز مي توانيد استفاده کنيد. دمنوش آويشن و يا چاي آويشن نوشيدني هاي پرخاصيتي هستند که از دم کردن گياه آويشن به دست مي آيند. اين نوشيدني تمام خاصيت آويشن را درخود جاي داده است. خواص دمنوش آويشن بيشتر بر روي هضم غذا، رفع دل درد و نفخ است در هنگام سرماخوردگي نيز آويشن ضد سرفه و خلط آور است. هنگام خستگي، استرس و بي خوابي نيز با نوشيدن يک ليوان دمنوش آويشن خواب راحتي داشته باشيد. 

براي تهيه دمنوش آويشن بايد کمي آويشن خشک شده را درون آب جوش بريزيد و با قرار دادن آن در حرارت غير مستقيم اجازه دهيد دم بکشد. براي تهيه چاي آويشن مي توانيد روزانه هنگام دم کردن چاي سياه، کمي آويشن نيز به قوري اضافه کنيد تا چاي شما طعم مطبوع آويشن را به خود بگيرد.

عرق آویشن

عرق آويشن را از سرشاخه هاي گلدار گياه آويشن به دست مي آورند. براي تهيه آن آب و گياه آويشن با يکديگر جوشانده مي شود. سپس عمل تقطير به صورت سنتي و يا درکارخانه جات و به صورت صنعتي صورت مي گيرد.

در نهايت مايعي خوشبو به دست مي آيد که همان عرق آويشن است. عرق آويشن داراي طبيعت گرم است و روشي مؤثر براي درمان بسياري از بيماري هاست چون خواص گياه آويشن به مولکول هاي آب مقطر به دست آمده، نفوذ مي کند و مصرف عرق آويشن مي تواند همان خواص گياه آويشن را داشته باشد.

مضرات آويشن

آويشن در کنار دنيايي از خواص، يک سري عوارض جانبي نيز دارد که بايد به آن ها توجه کرد: 
همان گونه که بيان شد آويشن داراي دو ترکيب ارزشمند «تيمول» و «کارواکرول» است که موجب ايجاد آلرژي در برخي از افراد مي شوند و ممکن است غشاهاي مخاطي آن ها را تحريک کنند.

علاوه بر اين مورد تحقيقات نشان داده است که آويشن بر روي غده هيپوفيز که ترشح کننده هورمون تيروئيد است تأثير مي گذارد. بنابراين افرادي که دچار مشکلات تيروئيدي هستند از مصرف آويشن اجتناب کنند. 

براي افرادي که فشارخون پايين دارند استفاده از آويشن مطلوب است چون سطح فشار خون را افزايش مي دهد اما در افرادي که فشارخون بالا دارند بهتر است از مصرف آويشن اجتناب کنند چون موجب تشديد فشارخون آن ها مي شود.

مصرف بي رويه آويشن بر روي هورمون هاي زنانه تأثير مي گذارد پس بهتر است که بانوان از مصرف آن در دوران هاي خاص مانند قاعدگي، بارداري و شيردهي دوري کنند و يا در صورت تمايل براي مصرف با پزشک خود مشورت کنند.

اعتدال در مصرف هر ماده غذايي لازم است. پس بهتر است از مصرف آويشن در دوزهاي بالا نيز خودداري کنيد چون عوارض جانبي با خود به همراه خواهد داشت. آويشن را در ميزان تعيين شده توسط متخصصان طب سنتي استفاده کنيد تا از خواص دارويي آويشن بهره ببريد.

خواص و فواید آویشن برای پوست :

1.درمان آکنه:آویشن دارای خواص ضد باکتری فوق العاده ای است و برای مبارزه با باکتری های که باعث آکنه در پوست میشود مفید است. آویشن اغلب به عنوان یک ماده در کرم های آکنه و شستشوی صورت استفاده میشوند.

2. حفظ سلامت پوست از خواص آویشن:

آویشن با از بین بردن باکتری های که باعث ایجاد مشکلات پوستی مختلف میشوند ، در حفظ سلامت پوست کمک میکنند.روغن آویشن را میتوان با آب رقیق کرد و به عنوان یک تونر پوستی استفاده کرد.این یک تونر پوستی ملایم است و میتوان برای انواع پوست ها استفاده کرد.

3. درمان پای ورزشکاران از خواص آویشن :

خواص ضد قارچی آویشن برای درمان پای ورزشکاران مفید است.

خواص و مزایای آویشن برای مو:

سالهای مدیدی است که آویشن به خاطر مزایایش برای مو شناخته شده است.روغن اسانس آویشن باعث رشد مو میشود و با مشکلات مختلف مو مبارزه میکند.

4.تحریک رشد مو با آویشن:

مواد مغذی موجود در آویشن به فولیکول های مو برای رشد کمک میکند.گردش خون کف سر را افزایش میدهد.مخلوط روغن زیتون و روغن آویشن را به پوست سر بمالید که باعث رشد مو و سالم تر شدن براقی موها میشود.

5. درمان ریزش مو با آویشن:

استفاده از روغن آویشن به تنهایی یا با سایر مواد دیگر میتواند موهای شما را ضخیم و درخشان کند و از ریزش آن نیز جلوگیری کند.

خواص آویشن برای درمان ریزش مو 

6. درمان شوره سر با آویشن:

با توجه به خواص ضد باکتریایی ، میتواند پوست سر را تمیز کند و در درمان شوره سر موثر میباشد.این گیاه اغلب به عنوان یک عنصر در شامپو یا نرم کننده ها مورد استفاده قرار میگیرد.لازم به ذکر است که 2 گونه اصلی آویشن قرمز و سفید وجود دارد.استفاده بیش از حد از نوع قرمز آن باعث تحریک پوست سر میشود. پس توصیه میشود که از نوع سفید آن استفاده کنید.

مزایای سلامتی آویشن و خواص آن برای درمان بیماری ها:

این گیاه معطر ارزش دارویی دارد و از بسیاری جهات برای سلامتی شما مفید است.

7. خواص ضد التهابی آویشن:

خواص ضد التهابی آویشن در جلوگیری از التهاب مزمن در بدن موثر است و میتواند کمک کند تا از شر مشکلات آکنه خلاص شوید.

8. درمان سوء هاضمه از خواص آویشن:

چای آویشن به منظور تقویت هضم خوب و کاهش گاز و نفخ شناخته شده است. همچنین حاوی روغن های میباشد که می تواند زخم معده را درمان کند.

آویشن برای درمان سوء هاضمه

9.درمان اختلالات تنفسی از خواص آویشن:

خواص آنتی سپتیک و انتی بیوتیک آن ، یک درمان موثر برای مشکلات تنفسی مانند سرفه و برونشیت و همچنین گلو درد و سر درد میباشد.شما میتوانید چای آن را مصرف کنید و برای شیرین کردن آن از عسل استفاده کنید.مصرف منظم این چای برای سلامتی بسیار مفید است.

10. سلامت استخوان از خواص آویشن:

آویشن یک منبع عالی از ویتامین K ، آهن ، کلسیم ، و منگنز است.این مواد معدنی نقش مهمی در سلامت ، رشد و تراکم مناسب استخوان ها و کاهش مشکلات استخوانی ایفا میکند.

11. مزایای قلبی و عروقی آویشن: 

این گیاه به دلیل اثرات آنتی اکسیدان و ضد التهابی که دارد از التهاب مزمن جلوگیری میکند که یکی از علل عمده بیماری های قلبی میباشد. رگ ها و شریان ها ، و فشار خون را کاهش میدهد و قلب را تقویت میکند.در کل یک تونیک بسیار عالی برای بهبود سلامت قلب میباشد ، زیرا قلب را قادر میسازد تا کارامد تر عمل کند.

آویشن مناسب برای بیماری های قلبی 

12. کنترل فشار خون با آویشن:

عصاره این گیاه به دلیل غنی بودن از پتاسیم در کنترل فشار خون و ضربان قلب نقش مهمی دارد.

13. درمان گرفتگی های عضلانی از خواص آویشن:

یکی از مهمترین مزایای آویشن ، اثر بخشی آن در درمان گرفتگی عظلات قائدگی و سایر اسپاسم در بدن است.

 14. بهبود بینایی با آویشن:

آویشن غنی از ویتامین A میباشد که این ویتامین به از بین بردن بیماری های مربوط به چشم ( به جز مشکلات مربوط یه شبکیه چشم ) کمک میکند.